Aktualizacja: Kwiecień 2024

"Maseczka antywirusowa", "maski przeciwwirusowe", czy maski antywirusowe to najczęściej wpisywane frazy w internetowych wyszukiwarkach w ciągu ostatnich tygodni. Powodem tego zjawiska jest oczywiście stale przybierająca na sile epidemia koronawirusa i chęć jak najlepszego zabezpieczenia się przed nim. Czy jednak maseczki ochronne są gwarantem takiego bezpieczeństwa? Postanowiliśmy dla Was to sprawdzić i sporządziliśmy rzetelny ranking maseczek ochronnych na twarz oraz poradnik, czym się kierować przy ich wyborze.

Na początek przedstawiamy podział maseczek, bo o ile większość z nas pod hasłem "maseczka ochronna" kojarzy przede wszystkim maseczki chirurgiczne znane z sal szpitalnych lub medycznych seriali, o tyle ich różnorodność jest zdecydowanie większa i każdy typ cechuje się różnymi właściwościami, a przy tym innym przeznaczeniem.

  1. Maski i półmaski chirurgiczne (wystarczająca ochrona na koronawirusa*)
  2. Maski i półmaski przeciwpyłowe (najlepsza ochrona przeciw koronawirusowi*)
  3. Maski całotwarzowe
  4. Poradnik wyboru maski ochronnej na twarz

1. Maski i półmaski chirurgiczne (dentystyczne, higieniczne)

Maseczki chirurgiczne jednorazowe na twarz
Spór o to czy tanie maseczki chirurgiczne jednorazowe równie dobrze chronią przed szkodliwymi drobnoustrojami, co droższe maski wyposażone w specjalne filtry i wentylki trwa już od dłuższego czasu. Przyglądając się dokładnie specyfikacji prostych maseczek przeciw bakteriom i wirusom oraz rozmaitym badaniom naukowym wyszczególniliśmy ich zalety, ale też wady. Czy tanie maseczki są skuteczne? Sprawdźmy!

STOPIEŃ OCHRONY

CENA

Maseczki jednorazowe na twarz to najtańsze rozwiązanie, by ustrzec się przed bakteriami i wirusami (nie zapominając przy tym o zachowaniu regularnej higieny). W zdecydowanej większości wykonane są z niepylącej i hypoalergicznej włókniny i co ważne - nie posiadają w swoim składzie lateksu, który u wielu osób wywołuje reakcje alergiczne. Najlepsze maseczki przeciwwirusowe posiadają również wszyty metalowy pręcik, dzięki któremu lepiej dopasujemy kształt maseczki do naszej twarzy. A jest to niezmiernie istotne, ponieważ maska zapewnia skuteczną ochronę tylko wtedy, gdy dokładnie przylega do twarzy. W tym kontekście duże znaczenie ma również to, w jaki sposób maseczka będzie się trzymać naszej twarzy. Zdecydowana większość producentów stawia na elastyczne gumki, które zakłada się za uszy. Zaletą takiego rozwiązania jest szybkość założenia i zdjęcia maseczki antywirusowej. Po stronie minusów należy zapisać możliwość zerwania się gumki oraz fakt, że jej długość i elastyczność stanowią pewne ograniczenie, a to sprawia, że mogą okazać się zbyt luźne lub zbyt ciasne, w zależności od rozmiaru głowy. Innym rozwiązaniem w kwestii "zamocowania" maseczki są wiązane troki, dzięki którym możemy idealnie szczelnie dopasować maseczkę do twarzy. Takie rozwiązanie wymaga jednak sprawności, by zawiązać maseczkę samodzielnie lub osoby, która nam w tym pomoże.

A ze skutecznością takiego rozwiązania i przed czym rzeczywiście chronią nas maseczka chirurgiczna wykonana z włókniny? Jednym z kluczowych parametrów jest efektywność filtracji bakterii (BFE), który wskazuje miarę skuteczności zatrzymywania tych mikroorganizmów i który określa europejska norma EN 14683. W zależności od stopnia przenikania bakterii dzieli ona maski na poszczególne typy:

  • Typ I - efektywność filtracji bakterii większa lub równa 95 %
  • Typ IR - efektywność filtracji bakterii większa lub równa 95 % oraz odporność na przesiąkanie
  • Typ II - efektywność filtracji bakterii większa lub równa 98 %
  • Typ IIR - efektywność filtracji bakterii większa lub równa 98 % oraz odporność na przesiąkanie

Zdecydowana większość maseczek chirurgicznych na polskim rynku to Typ II, których cechuje wartość BFE większa lub równa 98%, co jest świetnym wynikiem gwarantującym niemal pełną ochronę przed bakteriami.

Inaczej ma się sprawa w przypadku wirusów. Do kontrolowania skuteczności ich zatrzymywania na maseczce służy parametr VFE, badający efektywność filtracji wirusów, który niestety nie jest podawany w specyfikacjach produktowych.

Skupiając się już na samym koronawirusie i znając jego rozmiar można dojść do prostego, aczkolwiek smutnego wniosku, że takie maseczki nie chronią przed zakażeniem się SARS-CoV-2. Wynika to z faktu, iż maski chirurgiczne zabezpieczają przed cząstkami lub kroplami o średnicy większej niż 100 μm, a wspomniany koronawirus SARS-CoV-2 ma kształt o średnicy od 60 do 140 nm, czyli niemal 100-krotnie mniejszy niż średnica porów maseczki, która w rzeczywistości więc, nie stanowi dla niego żadnego ograniczenia. 

Skąd więc powszechna opinia sugerująca rzekomy wpływ na mniejsze ryzyko zarażenia się wirusem w przypadku noszenia takiej maseczki? Niestety z niewiedzy. Do tej pory żadne z badań nie wskazują na to, że noszenie takich maseczek przez osoby zdrowe skutecznie chroni je przed zakażeniem się koronawirusem. Co więcej, po dłuższym czasie na maseczce jednorazowej gromadzi się wilgoć i zebrane przez cały okres noszenia bakterie i wirusy, które niestety w chwili nieuwagi możemy przenieść na swoje dłonie - choćby w momencie jej zdejmowania. Należy więc pamiętać, że nieostrożne lub nieumiejętne stosowanie jednorazowych maseczek ochronnych może przynieść więcej szkody niż pożytku!

Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku osób już zarażonych, bądź opiekujących się osobami zarażonymi wirusem SARS-CoV-2. WHO, czyli Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje, że takie osoby powinny zakładać maseczki ochronne na twarz, głównie po to, by w razie kaszlu lub kichania do minimum zneutralizować ryzyko rozprzestrzeniania wirusa drogą kropelkową.

[lyte id="v=IyV-1v96gaQ" /]

Maseczki chirurgiczne na twarz to najczęściej wybierane maseczki ochronne wśród użytkowników

Zalety
Niska cena - najtańszy typ maseczek ochronnych
Duża dostępność
Wysoka skuteczność filtracji bakterii (95 - 98%)
Metalowy pręcik poprawiający dopasowanie maseczki do twarzy
Dwa sposoby przytwierdzenia maseczki do twarzy
Chroni przed rozprzestrzenianiem bakterii i wirusów przez osoby zarażone
Wykonane z niepylącej i hypoalergicznej włókniny
Wady
Nie gwarantują ochrony przed wirusami ze względu na stosunkowo duże pory

Sprawdź najniższą cenę

 

2. Maseczki i półmaski przeciwpyłowe (przeciwsmogowe)

Maseczki ochronne na wirusa
Kolejną kategorią maseczek ochronnych na twarz są maski i półmaski antysmogowe zwane również przeciwpyłowymi, które względu na coraz gorszą jakość powietrza, stają się coraz bardziej popularne w dużych miastach przemysłowych. Ich głównym zadaniem jest oczyszczenie wdychanego powietrza z części substancji niebezpiecznych. Maski ochronne tego typu to rozwiązanie nieco droższe, ale czy skuteczniejsze? Przeanalizowaliśmy ich najważniejsze zalety oraz wady, skupiając się na tym, co w szczególności powinno przykuć naszą uwagę podczas zakupu.

STOPIEŃ OCHRONY

CENA

Przede wszystkim warto rozpocząć od tego, iż maska antywirusowa, bo takie określenie również jest używane do produktów tej kategorii, wzmaga ochronę głównie przed bakteriami, wirusami, kurzem, smogiem, pyłem, alergenami czy pleśnią, ale nie przed gazami np. wydzielanymi przez spaliny samochodowe. Na rynku znajdujemy maseczki antybakteryjne wykonane z nowoczesnej, syntetycznej włókniny z użyciem zaworów wydechowych. Materiały te mają na celu zmniejszenie oporów oddechowych. Wspomniany parametr określa maksymalne opory, jakie może stawiać maska smogowa podczas oddychania.

Równie ważna jest szczelność kopuły i zacisków nosowych, przecież to one w głównej mierze decydują o skuteczności filtracji. Do pracy z wysoce toksycznymi pyłami przewidziano dodatkowe uszczelnienie wewnętrzne w postaci wkładki z pianki. Pianka niweluje nierówność skóry, a tym samym ogranicza zasysanie niefiltrowanego powietrza. Wszystkie składniki są starannie dobierane, dzięki czemu maski są lekkie, wygodne i dopasowują się do kształtu twarzy. Co więcej, ich budowa pozwala na skuteczne odprowadzenie wydychanego powietrza, nie utrudnia mówienia oraz nie ogranicza pola widzenia. Maseczki medyczne, przez wzgląd na obecną sytuację, stały się jednym z najczęściej wyszukiwanych produktów. Dlatego osoby, które rzeczywiście chcą nabyć maski wirusowe spełniające podstawowe wymagania, powinny zapoznać się z charakterystycznymi oznaczeniami, które rozwiewają wiele wątpliwości podczas ich zakupu.

Często jedna z nich to czy maseczka jest jedno- czy wielorazowego użytku. Zwracamy wtedy uwagę na symbole NR oraz R. Znak NR informuje nas o tym, że jest to maseczka ochronna jednorazowa. W tym przypadku na opakowaniu może znaleźć się także dopisek, iż maska powinna być używana tylko przez tzw. jedną zmianę roboczą, czyli przez około 8 godzin. Po tym czasie produkt stopniowo zaczyna tracić swoje właściwości. Tego typu maski możemy zakupić z dodatkowym wkładem z węgla aktywnego (maska z filtrem węglowym pochłania opary kwaśne oraz nieprzyjemne zapachy).

Osoby, które poszukują dłuższej ochrony, powinny poszukiwać literki R. Co to dla nas oznacza? Maska jest wielorazowa, czyli możemy stosować ją przez kilka dni lub w sposób ciągły, dzięki możliwości wymiany filtra. W tym przypadku jest to bardzo istotne, gdyż wchłonięty pył przy dłuższym użytkowaniu zacznie nam utrudnia oddychanie.

Więc jaka maseczka antybakteryjna jest dla nas najlepsza? Wybór może ułatwić norma EN 149, czyli europejska klasyfikacja maseczek przeciwpyłowych. Wyróżniamy trzy klasy i każdą z nich poprzedza skrót FFP, czyli „filtering face piece”. Odróżnia je zaś cyfra znajdująca się po nim, która określa poziom ochrony filtra. Czy wyższa klasa będzie zawsze tą lepszą? Sprawdźmy!

  • FFP1 – maseczka FFP1 będzie odpowiednią ochroną w miejscach, gdzie najwyższe dopuszczalne stężenie zanieczyszczeń, nie przekroczy czterokrotnej normy. Skuteczność filtracji powietrza wynosi 80% i będzie to wystarczające w przypadku styczności z nietoksycznymi oraz niefibrogennymi pyłami. Cząsteczki fibrogeniczne to takie, które przy krótkotrwałym kontakcie powodują podrażnienie dróg oddechowych, a z czasem zmniejszają elastyczność tkanki płucnej. Dlatego środowiska pracy, które korzystają z masek FPP1 to między innymi: przemysł rolniczy, spożywczy, budownictwo czy cementownie.

  • FFP2 – maseczka FFP2 to rozwiązanie dla osób, które w swoim otoczeniu mają styczność z substancjami szkodliwymi dla zdrowia oraz mutagennymi. Aczkolwiek wartość graniczna narażenia nie może przekroczyć 10-krotnej normy, gdyż poziom filtracji wynosi 94%. Także przemysł górniczy, chemiczny czy hutniczy korzystają przeważnie z tego typu ochrony. Tego typu maski oznaczane są również jako N95 lub KN95.

  • FFP3 – maska antywirusowa FFP3 to najwyższa klasa, która gwarantuje skuteczność nawet do 99% (dlatego często może być też spotykana nazwa maseczka N99 lub KN99). Filtr FFP3 chroni drogi oddechowe w miejscach, gdzie stężenie zanieczyszczeń jest przekroczone 30-krotnie. Poza ochroną przed pyłami szkodliwymi dla zdrowia maseczka FFP3 filtruje cząsteczki rakotwórcze, radioaktywne oraz chorobotwórcze. Oznacza to, że jest to typ maseczki idealny dla osób, które poszukują zabezpieczenia przed wirusami, bakteriami, a także zarodnikami grzybów.

Maseczki bawełniane nieposiadające specjalnego filtra często określa się mianem maseczek przeciwpyłowych, jednak należy pamiętać, że bez wskazania którejś z powyższych klas, są to zwykłe maseczki chirurgiczne.

Aby zadbać o ich wcześniej wspomnianą skuteczność, należy prawidłowo założyć maskę. Większość z nich dopasowuje się do kształtu twarzy dzięki regulowanym elementom. Warto także spiąć długie włosy oraz w przypadku Panów ogolić zarost. Maseczki dostępne są w standardowych rozmiarach S-L. Jak odpowiednio dobrać rozmiar maski możecie przeczytać w naszym poniższym poradniku.

Zalety
Wyposażone w zawory wydechowe
Dodatkowe piankowe uszczelnienie
Bardzo dobre dopasowanie do kształtu twarzy
Nie utrudniają oddychania oraz mówienia
Nie ograniczają pola widzenia
Mogą być zarówno jedno-, jak i wielo-razowe
Możliwość wymiany samego filtra
3 klasy skuteczności filtracji powietrza do wyboru
Klasa FFP3 gwarantująca aż 99% skuteczność przed bakteriami i wirusami i zarodnikami grzybów
Dostępne w kilku rozmiarach
Duży wybór pod kątem stylistyki maseczki
Wady
Wysoka cena maseczki o klasie FFP3
Na rynku występują modele bez podanych certyfikatów i specjalnych norm

Sprawdź najniższą cenę

 

3. Maski całotwarzowe

Maski całotwarzowe to najwyższa forma ochrony
Maski całotwarzowe w połączeniu z odpowiednimi filtrami bądź pochłaniaczami to najwyższa ochrona dróg oddechowych, twarzy i oczu przed gazami, oparami oraz cząsteczkami. Zastosowanie znajdują szczególnie w przemyśle chemicznymi, petrochemicznym czy laboratoriach, choć obecnie możemy spotkać osoby poruszające się w nich po ulicach. Wybór tej opcji jest najdroższy w naszym zestawieniu, ale czy najskuteczniejszy? Przekonajmy się!

STOPIEŃ OCHRONY

CENA

Niezależnie od tego, który typ maski wybierzemy, musi ona spełniać obowiązującą normę europejską EN 136. Bez tego oznaczenia maska może być nieskuteczna.

  • Maski przeciwpyłowe
    Jeśli chodzi o całotwarzowe maski przeciwpyłowe, to ich działanie jest analogiczne do półmasek smogowych z filtrem FFP3. Standardowa wersja maski wykonana jest z sylikonu odpornego na substancje chemiczne, a takie rozwiązanie ma dwie zalety. Pierwsza - doskonale dopasowuje się do kształtu twarzy, a druga - sprawdzi się idealnie jako maska dla alergików, gdyż nie doprowadza do alergii kontaktowych.

    Umiejscowienie 3 zaworów wdechowych oraz 2 wydechowych pozwala na zmniejszenie oporów wydechowych, więc nie mamy uczucia duszności nosząc maskę i w razie potrzeby pozwala nam na swobodną komunikację. Wbudowana zakładka na nos dodatkowo redukuje zaparowywanie wizjera. Nie martwcie się, jeśli produkt upuścicie – jest on odporny na zarysowania.

  • Maski przeciwgazowe
    Maski przeciwgazowe, jak sama nazwa wskazuje, chronią przede wszystkim przed szkodliwymi gazami, a także przed pyłami, bakteriami oraz wirusami. Wykonane są zazwyczaj z gumy lub sylikonu, dzięki czemu łatwo dopasowują się do kształtu twarzy. Dostępne są zwykle maski przeciwgazowe filtracyjne, które oczyszczają powietrze za pomocą filtrów albo pochłaniaczy, bądź wersja izolacyjna, w której wykorzystujemy sprężone powietrze, doprowadzane specjalnymi przewodami. Oczywiście na potrzeby przeciętnego użytkownika, wystarczająca jest opcja filtracyjna. Ich nowocześniejsze wydania poza standardowymi zaworami wdechowymi oraz wydechowymi, mają często podwójny zawór wydechowy, aby uniemożliwić zasysanie skażonego powietrza w momencie rozpoczynania wdechu. Innym udogodnieniem, o który mogą zostać urozmaicone maski przeciwgazowe, to są złącza umożliwiające spożywanie płynów. Jednak najważniejsza rzecz, na jaką należy zwrócić uwagę to oznaczenia, które są trochę bardziej rozbudowane niż w przypadku półmasek filtrujących. Filtry i pochłaniacze przeznaczone do masek przeciwgazowych, oznaczamy symbolem literowym oraz kolorem:

 

TypKolor oznakowaniaPrzeznaczenie
Pbiałypyły i aerozole ciekłe
Abrązowygazy i opary organiczne o temperaturze wrzenia powyżej 65°C
AXbrązowygazy i opary organiczne o temperaturze wrzenia poniżej 65°C
Bszarygazy i opary nieorganiczne, z wyjątkiem tlenku węgla, np. chlor, siarkowodór
Eżółtygazy i opary kwaśne, np. dwutlenek siarki
Kzielonyamoniak i organiczne pochodne amoniaku
SXfioletowyokreślone przez producenta substancje, tzw. pochłaniacz specjalny
NOniebieskitlenki azotu
Hgczerwonyopary rtęci

 

Ponadto pochłaniacze gazowe dzielimy dodatkowo na trzy klasy:

  1. pochłaniacze o niskiej pojemności, przeznaczone do ochrony przed gazami lub parami o stężeniu objętościowym w powietrzu nie przekraczającym 0,1% (1.000 ppm)
  2. pochłaniacze o średniej pojemności, przeznaczone do ochrony przed gazami lub parami o objętościowym stężeniu w powietrzu nie przekraczającym 0,5% (5.000 ppm)
  3. pochłaniacze o wysokiej pojemności, przeznaczone do ochrony przed gazami lub parami o objętościowym stężeniu w powietrzu do 1% (10.000 ppm).

Jak w praktyce może wyglądać takie oznaczenie? Na przykład AXB2P3, czyli pochłaniacz gazowy klasy drugiej (2), przeznaczony do gazów i oparów organicznych o temperaturze wrzenia poniżej 65°C (AX), a także gazów i oparów nieorganicznych (B), połączony z filtrem klasy 3 (to już oznaczenie jak w półmaskach, czyli P3).

    • Maski przeciwdymne
      Ten rodzaj masek często określa się mianem masek ucieczkowych. Zapewniają one najwyższy poziom ochrony przed gazami toksycznymi, siarkowymi, gazami organicznymi o temperaturze wrzenia wyższej niż 65°C, gazami nieorganicznymi, innymi gazami kwaśnymi oraz amoniakiem. Co więcej, chronią także przed tymi substancjami w postaci cząstek. Ochrona jest stosunkowo krótka, bo przeważnie do około 15 minut, jednak w sytuacjach wysokiego zagrożenia to najlepsze możliwe rozwiązanie. Stąd też maski przeciwdymne na co dzień funkcjonują głównie w szeregach straży pożarnej i jako jedyne z masek całotwarzowych występują w jednym, uniwersalnym rozmiarze. Tutaj dodatkową wytyczną, na którą musimy zwrócić uwagę przy zakupie to certyfikat EN 403.
Zalety
Najskuteczniejsza ochrona przed wirusem, bakteriami i innymi drobnoustrojami
Zabezpieczają oczy przed dostaniem się do nich szkodliwych substancji i mikroorganizmów
Doskonale dopasowują się do kształtu twarzy
Nie doprowadzają do alergii kontaktowych
Zazwyczaj 3 zawory wdechowe i 2 wydechowe ułatwiają wymianę powietrza
Wyposażone w złącza umożliwiające spożywanie płynów
Podział typów masek pod kątem ich przydatności
Wady
Wysoka cena - najdroższy typ masek w zestawieniu
Ograniczają swobodę mówienia oraz pole widzenia
Najcięższe maski ochronne z całego zestawienia

Sprawdź najniższą cenę

 

4. Jaką maseczkę ochroną kupić? Na co zwrócić uwagę przy zakupie maseczki przeciwwirusowej?

Czasy, kiedy maseczki ochronne na twarz były używane wyłącznie przez medyków, służby mundurowe czy pracowników przemysłowych już dawno minęły. Szkodliwy smog, bakterie, wirusy, alergie, a przede wszystkim obecnie panująca epidemia konorawirusa, to powody dla których „cywile” coraz częściej sięgają po maseczki medyczne.

Do tej pory to apteka była miejscem, gdzie udawaliśmy się po ich zakup. Przecież tam zawsze mogliśmy liczyć na profesjonalne doradztwo zaufanego farmaceuty. Teraz zmuszeni jesteśmy poszukiwać dostępności maseczek na różnych aukcjach internetowych. Jak wybrać tą najlepszą dla siebie i nie nabrać się na pułapki zastawiane przez nieuczciwych sprzedawców? Przeczytajcie nasz poradnik i przekonajcie się sami!

 

Maseczki ochronne jednorazowe czy wielorazowe – które wybrać?

Tak naprawdę oba rozwiązania są dobre. Jeśli potrzebujemy maseczki, w której jedynie się przemieszczamy czy też w obecnej sytuacji idziemy na zakupy, to dobrym i tanim wyborem będą jednorazowe maski chirurgiczne. Produkuje się je z włókniny polipropylenowej, czyli z materiału, który ma zdolność do przepuszczania powietrza, dzięki temu można przez nie swobodnie oddychać. Do tej pory swoje zastosowanie znajdowały przede wszystkim w medycynie, używane przez lekarzy, a także przez personel medyczny. Maseczki chirurgiczne dzielimy na cztery typy filtracji:

  • Typ I - filtracja na poziomie powyżej 95% drobnoustrojów,
  • Typ IR – to maska dodatkowo odporna na przesiąkanie - chroni przed ekspozycją na krew i inne zakaźne płyny,
  • Typ II - zapewniają optymalną ochronę dzięki filtracji bakteryjnej powyżej 98%,
  • Typ IIR - to maski dodatkowo odporne na przesiąkanie, które gwarantują bezpieczeństwo personelowi medycznemu przed ekspozycją na krew i inne potencjalnie zakaźne płyny.

Na salach operacyjnych najczęściej stosowane są jednorazowe maski chirurgiczne typu II, składające się z trzech warstw włókniny polipropylenowej. Ich stopień filtracji bakteryjnej wynosi przynajmniej 98%. Zapewniają przez to skuteczną ochronę zarówno dla lekarza, jak i pacjenta.

Wybierając maskę chirurgiczną musimy pamiętać, aby spełniała ona kilka warunków:

  • posiadała certyfikat EN 14683, czyli standardową normę europejską, która określa stopień filtracji bakteryjnej (BFE),
  • była odporna na przesiąkanie – maski chirurgiczne mają tendencję do nabierania wilgoci, a ona zaś tworzy idealną powierzchnię do namnażania się bakterii,
  • aby była jałowa, czyli posiadała określą czystość mikrobiologiczną,
  • powinna być wykonana z materiału niewywołującego reakcji alergicznej.

Ich mocowanie jest bardzo proste. Specjalne wyprofilowanie na wysokości nosa za pomocą metalowego pręcika pozwala na pełne dopasowanie do twarzy, a mocowanie dostępne jednakowo w wersji z gumkami czy też wiązane na troki, dodatkowo umożliwia swojego rodzaju regulację.

O jak długiej skuteczności w ich przypadku mówimy? Przyjmuje się, że do jednorazowego z kontaktu z chorym (na około 10-15 minut) lub do przejściowego wystawiania się na czynniki zakaźne. Jednak jak wspomnieliśmy, bardzo ważne jest prawidłowe korzystanie z tego typu maseczek, aby nie uzyskać efektu odwrotnego do oczekiwanego, niewłaściwym użytkowaniem.


Jeśli chodzi o maski wielokrotnego użytku, to wybór mamy zdecydowanie większy. W ich przypadku należy pamiętać o regularnej wymianie filtra, aby zachowywały swoje właściwości. Prym wiodą maski antywirusowe. Służą one do filtrowania drobniejszych cząstek, które znajdują się we wdychanym powietrzu oraz chronią drogi oddechowe przed wnikaniem bakterii, alergenów, pyłu czy też wirusów. Filtry, które się w nich znajdują, muszą spełniać normę europejską EN 149, która ze względu na skuteczność filtracji i stopień przylegania do twarzy, dzieli się na trzy klasy:

  • Maska FFP1 - jest w stanie filtrować przynajmniej 80% cząstek unoszących się w powietrzu. Przeznaczone są do środowisk pracy, w których nie narażamy się na toksyczne lub fibrogenne pyły (np. azbest) czy aerozole. Maski ochrony dróg oddechowych klasy FFP1 są zwykle wystarczające w przemyśle budowlanym czy spożywczym.
  • Maska FFP2 - filtruje przynajmniej 95% cząstek unoszących się w powietrzu. Maski te stosowane są na przykład w przemyśle metalowym lub w górnictwie. Pracownicy tych sektorów stykają się z aerozolami, mgłą i dymem, które w dłuższej perspektywie prowadzą do rozwoju chorób układu oddechowego, m.in takich jak rak płuc.
  • Maska FFP3 – maseczka FFP3 to najwyższy stopień ochrony dróg oddechowych przed zanieczyszczeniami (wynoszący co najmniej 99%). Są one w stanie filtrować cząsteczki toksyczne, rakotwórcze i radioaktywne. Nadają się do stosowania w środowiskach pracy, gdzie normy bezpieczeństwa są znacznie przekroczone - nawet 30-krotnie. Dlatego używa się ich na przykład w przemyśle chemicznym.

Podział ten nie oznacza jednak, że filtr FFP2 czy FFP1 nie daje nam ochrony. Wszystkie one są skuteczne do tzw. codziennego użytku. Największą czujność przy ich wyborze należy zachować, gdy maseczkę wybieramy dla np. konkretnego zakładu pracy.

Najczęściej spotykanym pytaniem obecnie jest czy maska chroni przed wirusem. Powyższe filtry dają zdecydowanie większą ochronę przy długotrwałym kontakcie z osobą chorą, jednak pod warunkiem, że filtry są regularnie wymieniane i w sposób prawidłowy użytkujemy produkt.

 

Maseczki ochronne i ich najpopularniejsze filtry

  • Pierwszy z nich to filtr węglowy. Wytwarza się go ze spalania organicznych surowców takich jak: węgiel, torf, orzechy kokosowe, drewno. Filtr z węgla aktywnego przepuszcza powietrze, powstrzymując niebezpieczne pyłki i cząsteczki przed przedostaniem się na drugą stronę filtra. Węgiel aktywny działa na zasadzie absorbowania substancji szkodliwych, dzięki przyciąganiu ich do siebie, nie pozwala na ich przemieszczanie się.
  • Filtr HEPA to kolejny popularny filtr powietrza, wykonany z włókien szklanych. Filtry te chronią przed działaniem mechanicznym, są słabo odporne na gaz i dym, za to świetnie sprawdzają się w ochronie przed bakteriami, wirusami oraz alergenami.

Oczywiście najlepszym połączeniem będzie maseczka z filtrem węglowym oraz HEPA (będą nosiły one oznaczenie F3). Zdaniem specjalistów to filtr węglowy jest skuteczniejszy, gdyż zapewnia również ochronę przed dymem. Jednak HEPA daje zdecydowanie większą swobodę w oddychaniu.

Kupując maskę ochronną, warto szukać jeszcze jednego oznaczenia - N99 (KN99), które mówi nam o skuteczności filtra. Maseczka N99 (KN99) oraz FFP3 to najbardziej skuteczne maseczki na rynku, gwarantujące do 99% skuteczności. Jeżeli nie ma wzmożonego sezonu na grypę, maseczka N95 (KN95) również będzie wysoce skuteczna. Jest to maseczka filtrująca powyżej 95% lotnych cząsteczek.

Należy pamiętać, że maseczka filtrująca nieposiadająca żadnych oznaczeń, może nie zapewnić nam pożądanej ochrony.

 

Maseczkowe abecadło, czyli podsumowanie oznaczeń

Jak wspominaliśmy maska filtrująca, musi mieć pewne oznaczenia, jeśli chcemy mieć pewność, że jest bezpieczna i skuteczna. Tak więc w małym skrócie przypominamy Wam najważniejsze z nich:

  • N95 (KN95) – maska zatrzymuje od 95% lotnych cząstek,
  • N99 (KN99) – maska antysmogowa N99 zatrzymuje od 99% lotnych cząstek (szkodliwych pyłów, spalin czy dymu tytoniowego),
  • N100 – maska z tym znakiem zatrzymuje od 99,97% lotnych cząstek,
  • P1 – maski z tym z oznaczeniem, zatrzymują około 80% cząstek, które są mniejsze niż 2 mikrometry,
  • P2 – te maski zatrzymują około 94% cząstek, które są mniejsze niż 0,5 mikrometrów,
  • P3 – maska P3 zatrzymuje około 99,95% cząstek, które są mniejsze niż 0,5 mikrometrów,
  • NR – oznacza, że maska jest jednorazowego użytku i nie powinno jej się nosić dłużej niż 8 godzin,
  • R – to oznaczenie masek wielokrotnego użytku.

 

Maska dla alergików – wybieramy najlepszą

Jeżeli zależy nam na ochronie przed alergenami wywołującymi reakcje alergiczne, należałoby wziąć pod uwagę maski przeciwpyłowe lub antysmogowe. Jaka jest różnica między maską przeciwpyłową a antysmogową? Z punktu widzenia samej ochrony żadna. Różnica polega na tym, że te pierwsze są produkowane głównie do pracy, bez brania pod uwagę walorów estetycznych. Drugie są stworzone do codziennego użytku.

Najlepszą klasą dla alergików będzie maska P3. Jest w stanie filtrować najwięcej mikrocząsteczek odpowiedzialnych za wywoływanie reakcji alergicznych. Natomiast w przypadku filtrów, ponownie okazuje się, że lepiej w duecie! Filtr HEPA doskonale wyłapie pyłki i inne, drobne cząsteczki wywołujące alergie. Filtr węglowy pomoże wyłapać dym papierosowy oraz nieprzyjemne zapachy.

 

Higiena i eksploatacja maseczek ochronnych – jak robić to dobrze

Jak często należy wymieniać filtr?
Wymiana filtra powinna następować zgodnie z instrukcją. Wszystko zależy od tego, jaki jest to filtr i w jakich warunkach jest używany. Niektóre należy wymieniać po kilku godzinach używania, inne zaś po kilku dniach. Brak regularnej wymiany może spowodować zanieczyszczenie filtra, a w efekcie doprowadzić do rozwoju drobnoustrojów na jego powierzchni. Dlatego ważne jest, aby przestrzegać zalecenia producentów.

Zakładanie maski - koniecznie czyste dłonie
Zakładając maskę, w szczególności w celu ochrony przed bakteriami i drobnoustrojami, należy pamiętać o odpowiedniej higienie rąk. Ważne jest, aby dłonie były umyte w wodzie z mydłem lub odkażone środkiem dezynfekującym. Należy również mieć czystą twarz oraz uważać, aby nie dotykać miejsc, w których to maska dotyka twarzy. W przypadku maski jednorazowej powinniśmy uważać, aby nie dotykać strony zewnętrznej, gdyż na niej mogą znajdować się drobnoustroje. Zużytą maskę należy zutylizować tak, aby mieć pewność, że nie będzie miała kontaktu z innym człowiekiem.

Jaki dobrać rozmiar maski?
Standardowo na rynku dostępne są 3 rozmiary: S, L, M. Jedynie całotwarzowe maski przeciwdymne występują w rozmiarze uniwersalnym. Aby wybrać idealną maskę, należy dokonać dwóch pomiarów (w centymetrach). Pierwszy z nich będzie to odległość między nasadą nosa a końcem brody. Natomiast drugi to obwód głowy, zaczynając od czubka nosa (linia pomiaru musi być pod uszami).

  • Wymiar pierwszy w rozmiarze S to 12 cm, drugi to przedział 42 – 46,5 cm. Będzie to idealna maska przeciwwirusowa dla dzieci do 12 roku życia.
  • Odległość pierwsza w rozmiarze M to 13 cm, a druga to 46 – 53 cm. Maseczki te przeznaczone są głównie dla kobiet i mężczyzn o drobnej budowie ciała.
  • Ostatni rozmiar L to wymiary 13,7 cm oraz przedział 49 - 58 cm, czyli maseczki dla osób o muskularnej budowie.

Jakie oznaczenia powinny się znaleźć na opakowaniu?

  • nazwa producenta,
  • typ maski,
  • przeznaczenie maski i jej ograniczenia w stosowaniu,
  • numer normy zastosowanej w procedurze oceny zgodności (czyli wspominane normy unijne),
  • znak CE (oznacza, że produkt spełnia wymagania techniczne i formalne),
  • znaczenie użytych symboli oznaczających parametry użytkowe,
  • informacja na temat konserwacji i wymiany filtra po wskazanym okresie użytkowania,
  • dopuszczalny okres przechowywania produktu,
  • zalecane warunki przechowywania produktu,
  • sposób zakładania,
  • sposób konserwacji w przypadku produktu wielorazowego użytku,
  • rodzaj zanieczyszczeń, przed którym ma chronić produkt.

 

Najlepsza półmaska filtrująca – podsumowanie

Sklepy internetowe i aukcje są pełne różnorodnych maseczek. Jednak zdarza się, że sprzedawcy używają niepoprawnych określeń swoich produktów, ponieważ nie odróżniają ich docelowego przeznaczenia. Dlatego bardzo ważne jest, aby zwracać szczególną uwagę na zawarte oznaczenia i przede wszystkim na normy, które dana maseczka powinna spełniać. Jeśli sprzedawca nie jest w stanie udzielić nam takiej informacji, poszukajmy maseczki na innym portalu. Warto zapłacić 10 złotych więcej, ale mieć pewność, że nasz produkt spełni swoją funkcję. I najważniejsze – każda maseczka to ochrona, jednak przy odpowiednim użytkowaniu. Dlatego stosujmy się do zaleceń, które otrzymujemy od producenta.

 

*Maseczki ochronne ujęte w powyższym artykule nie zapewniają 100% ochrony przed zarażeniem się koronawirusem SARS-CoV-2, aczkolwiek znacznie ograniczają takie niebezpieczeństwo. Uprzejmie zachęcamy do stosowania się do wytycznych Ministerstwa Zdrowia, ograniczenia kontaktu z innymi ludźmi oraz zachowania szczególnej higieny osobistej.