Aktualizacja: Kwiecień 2024

Choroby układu oddechowego są nieprzyjemne, uciążliwe, a przy tym bardzo utrudniają codzienne funkcjonowanie. I dlatego do ich leczenia potrzeba nie tylko cierpliwości, regularności i odpowiednio dobranej terapii, ale także zabiegów wspomagających, które ułatwią walkę z chorobą i pomogą przez nią przejść z jak najmniejszym uszczerbkiem na zdrowiu. Jednym z najbardziej znanych i zalecanych zabiegów przy chorobach górnych i dolnych dróg oddechowych jest inhalacja, która jest nie tylko często polecana przez lekarzy, ale także chętnie stosowana przez wielu chorych — i to zarówno w przypadku dorosłych, jak i dzieci. Jednak aby zabieg inhalacji był skuteczny i przyniósł oczekiwane rezultaty, to powinien być wykonany we właściwy sposób. A do prawidłowej i skutecznej inhalacji niezbędny jest odpowiedni sprzęt.

I tu pojawia się podstawowe pytanie — jaki inhalator wybrać, aby spełnił wszystkie swoje zadania? Szczególnie istotne jest zagadnienie dotyczące tego, jaki inhalator wybrać, kiedy jego użytkownikiem będzie dziecko (zwłaszcza to najmłodsze). A decyzja wcale nie jest łatwa, gdyż niemal każdy ranking inhalatorów przedstawia tak wiele modeli, iż trudno wybrać jeden z nich. Zatem na co zwracać uwagę przy zakupie takiego sprzętu? Oto kilka podstawowych informacji.

 

Nebulizator — co to jest i jak działa?

Czasy, kiedy inhalacje były kojarzone przede wszystkim z pochylaniem się nad miską z gorącą wodą już dawno należą do przeszłości. Dzisiaj dostępne są zdecydowanie bardziej nowoczesne metody, które umożliwiają przeprowadzenie bezproblemowej inhalacji nie tylko u osób dorosłych, ale także u dzieci (w przypadku których wdychanie oparów z garnka nie jest możliwe). I chociaż sama istota zabiegu nie zmieniła się, to sposób jego przeprowadzania uległ rewolucji. Dzisiaj wykorzystuje się inhalatory (lub nebulizatory).

Jak działa takie urządzenie? Podstawową funkcją inhalatora jest generowanie aerozolu, roztworu lub zawiesiny, które zawierają w sobie określoną dawkę leku. Tak przygotowana substancja jest wdychana przez pacjenta i wprowadzana w miejsce, w którym toczy się proces chorobowy. Takie działanie jest bardzo skuteczne, gdyż lek dociera bezpośrednio w zainfekowane miejsce (w odróżnieniu od tabletek czy syropów). Dlatego też takie urządzenie do inhalacji (w tym także inhalator dla dzieci) charakteryzuje się dużą wszechstronnością. Najpopularniejsze inhalatory mogą być wykorzystywane do:

  • łagodzenia objawów alergii (poprzez zaaplikowanie odpowiednich leków rozkurczowych lub nawilżenie śluzówki)
  • nawilżania dróg oddechowych
  • podawania leków (na przykład przeciwalergicznych, na przeziębienie, katar lub kaszel)

Dodatkowo urządzenia tego typu mają sporo zalet – zapewniają łatwe podanie leku lub soli fizjologicznej, umożliwiają dobranie indywidualnej dawki i nie wymagają koordynacji wdechowo – wydechowej (zwłaszcza nebulizatory). Jednocześnie są świetnym rozwiązaniem w przypadku choroby maluchów – inhalator lub nebulizator dla dzieci to nieoceniona pomoc przy wszelkich schorzeniach układu oddechowego.

 

Inhalator czy nebulizator? Podstawowe różnice

Inhalowanie to jeden z najlepszych sposobów wspomagania terapii schorzeń układu oddechowego. A w tym celu doskonale sprawdzi się dobry inhalator lub nebulizator. I chociaż przyjęło się, iż oba pojęcia są tożsame, to jednak istnieją między nimi podstawowe różnice. Jakie? Otóż nebulizator zamienia ciekłą postać leku (roztworu) w aerozol (mgiełkę) – co nie jest wyznacznikiem każdego inhalatora (który może być ciśnieniowy lub proszkowy).

Co więcej — niektóre inhalatory wymagają skoordynowania oddechu z aplikacją środka leczniczego (czego nie ma w przypadku nebulizatorów, w którym na wyposażeniu jest ustnik lub specjalna maska). Natomiast wiele inhalatorów może posiadać w zestawie nebulizatory, które służą właśnie do podawania leku w postaci lekkiej mgiełki. Zatem mówiąc o różnicach pomiędzy dwoma urządzeniami należy podkreślić, iż każdy nebulizator jest inhalatorem, ale nie każdy inhalator jest nebulizatorem.

 

Inhalator — jaki wybrać? Podstawowe rodzaje

Rynek nebulizatorów pełen jest urządzeń różnego typu, które charakteryzują się różnymi właściwościami (i to bez względu na to, czy jest to inhalator dla dziecka, czy też dla osoby dorosłej). Dlatego też pierwszym kryterium podczas zakupu takiego urządzenia powinien być jego rodzaj. W tym przypadku inhalatory można podzielić na trzy podstawowe typy:

  • inhalator pneumatyczny (zwany też tłokowym), w którym aerozol powstaje pod wpływem sprężonego powietrza lub samego tlenu; jest to urządzenie proste, skuteczne i uniwersalne, które może być stosowane już u dzieci poniżej pierwszego roku życia
  • inhalator ultradźwiękowy, w którym aerozol powstaje dzięki fali akustycznej; jest to urządzenie nowoczesne, higieniczne i niemal bezgłośne
  • inhalator membranowy (siateczkowy), który generuje aerozol na skutek drgań o niskiej częstotliwości i przeciskania płynnego leku przez maleńkie otwory; urządzenie najbardziej wydajne, w którym strata leku jest najmniejsza

Każde z wymienionych wyżej urządzeń ma swoje zalety i wady. Dlatego też decydując się na zakup konkretnego typu warto przeanalizować jego cechy i indywidualne potrzeby. Szczególnie ważna jest kwestia dotycząca aplikowania konkretnych leków. W tym przypadku najbardziej uniwersalny jest nebulizator pneumatyczny, w którym istnieje możliwość zastosowania niemal każdego rodzaju leku (roztwory chlorku sodu, antybiotyki, sterydy, mukolityki, leki rozszerzające oskrzela, pentamidyny czy dornazy alfa).

Zupełnie inaczej wygląda to w przypadku dwóch pozostałych rodzajów inhalatorów. Nebulizator membranowy i nebulizator ultradźwiękowy posiadają w tym zakresie spore ograniczenia – na przykład ten drugi służy do aplikowania jedynie leków mukolitycznych i roztworów chlorku sodu (zakazane jest stosowanie między innymi sterydów czy antybiotyków).

Równie istotny jest wiek użytkownika – nebulizator pneumatyczny to doskonały inhalator dla niemowląt, natomiast nebulizator ultradźwiękowy nie jest polecany dla maluchów poniżej pierwszego roku życia. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na to, iż modele ultradźwiękowe i membranowe są bardzo nowoczesne, ciche i charakteryzują się dobrą jakością oraz wysoką skutecznością.

Zatem jaki nebulizator kupić? W odniesieniu do rodzaju jest to kwestia indywidualna i w dużej mierze uzależniona od rodzaju aplikowanych leków. Nasz ranking nebulizatorów prezentuje cztery modele tłokowe (Microlife NEB200, Medel Family Plus, Philips Respironics Innospire Essence, Omron C28P) i tylko jeden membranowy (Adamed Air Pro 360).

 

Nebulizator — jaki wybrać? Najważniejszym parametry

Jednym z najważniejszych parametrów technicznych, jakim powinien charakteryzować się inhalator elektryczny jest wielkość cząsteczek aerozolu. Tutaj warto zwrócić uwagę przede wszystkim na dwie cechy, które decydują o skuteczności danego inhalatora:

  • MMAD, czyli uśredniona wielkość cząsteczek aerozolu (od tego parametru zależy skuteczność inhalacji — najlepszy przedział to 2 – 3 μm)
  • frakcja respirabilna, która określa procentową zawartość cząsteczek charakteryzujących się właściwym rozmiarem (o wielkości poniżej 5 μm, czyli takich, które docierają do dolnych dróg oddechowych)

Ranking przedstawiony powyżej prezentuje urządzenia, w których te dwa ważne parametry kształtują się na bardzo dobrym poziomie. Wszystkie wymienione modele tłokowe posiadają MMAD poniżej 5 μm (od 0,8 μm w modelu Medel Family Plus do 3,9 w nebulizatorze Microlife NEB200). Na szczególną uwagę zasługuje nebulizator siateczkowy (membranowy) Adamed Air Pro 360, który jako jedyny w naszym rankingu ma możliwość regulacji wielkości cząsteczek (od 1 do 5 μm), co pozwala dostosować nebulizację do konkretnych potrzeb.

Innym niezwykle ważnym parametrem technicznym jest frakcja respirabilna, która powinna wynosić około 70 – 80 %. W naszym zestawieniu inhalatorów ten parametr kształtuje się średnio na poziomie od 70 do 77 % (odpowiednio Omron C28P i Philips Respironics Innospire Essence). Wyjątkiem jest Medel Family Plus, którego frakcja respirabilna wynosi aż 92,6%. Tak wysoka wartość sprawia, iż jest to urządzenie przeznaczone do inhalowania zwłaszcza dolnych dróg oddechowych (i kupując ten model trzeba mieć to na uwadze).

Ważną kwestią przy zakupie odpowiedniego inhalatora jest prędkość nebulizacji. I o ile w przypadku osoby dorosłej nie ma to zbyt dużego znaczenia (taka osoba jest w stanie wytrzymać nawet kilkanaście minut inhalacji), o tyle w przypadku dziecka zbyt długi okres wdychania substancji leczniczych może być bardzo kłopotliwy. Dlatego też inhalator dla najmłodszych (a zwłaszcza inhalator dla niemowlaka) powinien charakteryzować się wysoką wydajnością inhalacji i stosunkowo szybkim przepływem powietrza (co skraca nebulizację i czyni ją bardziej komfortową). Zatem jaki inhalator dla dziecka? Ranking przedstawia różne modele, aby znaleźć najbardziej odpowiedni. Warto wybierać takie urządzenia, których szybość inhalacji wynosi około 0,4 – 0,5 ml/min (w naszym zestawieniu najszybszy pod tym względem jest Omron C28P i Microlife NEB200). Pozostałe modele też nie schodzą poniżej 0,3 ml/min (co nadal jest bardzo dobrym wynikiem).

O szybkości i komforcie inhalacji decyduje też odpowiednia prędkość przepływu powietrza, która odpowiada za właściwe rozbicie cząstek aplikowanych środków leczniczych. Tutaj zasada jest prosta — im jest ona większa, tym urządzenie jest bardziej wydajne. Najlepszy inhalator to taki, który ma tę wartość na poziomie minimum 10 l/min (w naszym rankingu model Microlife NEB200 charakteryzuje się przepływem na poziomie 15 l/min). Jednak wartości w graniach 8 l/min (na przykład Philips Respironics Innospire Essence czy Omron C28P) też należy uznać za bardzo przyzwoite.

 

Jaki nebulizator wybrać? Liczy się pozostałość leku w komorze nebulizującej

Pozostałość leku w komorze nebulizującej jest parametrem świadczącym o wydajności i skuteczności urządzenia. Dlaczego? Otóż im mniej leku zostaje w urządzeniu pod postacią osadu, tym większa jego ilość jest dostarczona do organizmu. Zatem tutaj warto szukać nebulizatorów, które te straty mają jak najniższe. Najlepszy inhalator pod tym względem to Adamed Air Pro 360, gdzie strata leku kształtuje się na minimalnym poziomie – 0,1 ml. Równie dobry wynik ma Omron C28P (0,2 ml straty) i Medel Family Plus (0,45 ml osadu).

 

Jaki inhalator kupić? Ważna jest funkcjonalność i wygoda użytkowania

Parametry techniczne to podstawowe, ale nie jedyne cechy, które świadczą o wysokiej jakości nebulizatora. Równie istotna jest funkcjonalność i wygoda użytkowania. W tym przypadku ważne są następujące cechy:

  • głośność (inhalator dla dzieci i dorosłych powinien pracować stosunkowo cicho — tak jak Adamed Air Pro 360, w którym głośność nie przekracza 40 – 50 dB lub Microlife NEB200 i Medel Family Plus, w których najgłośniejszy dźwięk to maksymalnie 52 dB)
  • mobilność (najwygodniejsze urządzenie to inhalator przenośny, który może być wykorzystywany także w podróży — taki inhalator bezprzewodowy to Adamed Air Pro 360)
  • długi przewód zasilający, który pozwala używać nebulizatora w znacznym oddaleniu od gniazdka (dwumetrowe kable posiada między innymi Philips Respironics Innospire Essence i Omron C28P)
  • ciągłość pracy, która sprawdza się zwłaszcza w przypadku inhalatora dla całej rodziny (lub opcjonalnie — tryb przerywany w wymiarze 30 minut pracy i 30 minut przerwy)
  • odpowiednia pojemność zbiornika (standardem jest 2 – 8 ml, a na tym tle wyróżnia się Adamed Air Pro 360, który posiada zbiornik o pojemności 10 ml)
  • dodatkowe akcesoria (ustnik, maska dla dorosłych, maska dla dzieci, końcówka do nosa i etui na inhalator — jest to standardowe wyposażenie niemal każdego nebulizatora)

Dodatkową cechą podnoszącą funkcjonalność urządzenia jest prosta obsługa oraz łatwość czyszczenia i konserwacji. Nie bez znaczenia jest także rozmiar i waga urządzenia — im gabaryty są mniejsze, tym jego użytkowanie jest bardziej komfortowe. Sporo osób zauważa także, iż istotnym kryterium wyboru jest elegancki i ciekawy design. Jednak ta ostatnia cecha jest już kwestią bardzo indywidualną.

Wybór nebulizatorów dostępnych na polskim rynku jest bardzo duży — od urządzeń tłokowych, poprzez ultradźwiękowe aż do tych membranowych. Każdy z nich ma swoje plusy i minusy. Zatem jaki nebulizator wybrać, aby jego użytkowanie przyniosło oczekiwane rezultaty? Tutaj warto zwracać uwagę przede wszystkim na parametry techniczne (i to bez względu na to, jakiego rodzaju jest konkretny inhalator). Równie istotne są pozostałe cechy, które świadczą o wydajności, skuteczności, funkcjonalności i praktyczności urządzenia. A ponieważ wybór jest duży, to i decyzje związane z zakupem nie należą do łatwych. Ale jedno jest pewne — dla skutecznej inhalacji warto kupić nebulizator. Ranking przedstawiony powyżej na pewno ułatwi odpowiedni wybór.